Uszkodzona pompa wody

Pompa płynu chłodzącego zapewnia cyrkulację płynu chłodzącego w obiegu i gwarantuje niezawodne odprowadzanie ciepła silnika do powietrza otoczenia. Równocześnie jest ona najbardziej obciążonym podzespołem układu chłodzenia. Dowiedz się na tej stronie, jak działa pompa płynu chłodzącego, jakie przyczyny mogą powodować uszkodzenia i czego należy przestrzegać przy wymianie pompy.

Poniższe informacje i porady praktyczne zostały przygotowane przez firmę HELLA w celu zapewnienia profesjonalnego wsparcia dla warsztatów samochodowych. Informacje udostępnione na tej stronie internetowej powinny być wykorzystywane tylko przez odpowiednio wykwalifikowany personel.

Pompa wody

Pompy płynu chłodzącego, często nazywane także pompami wody, są napędzane z reguły mechanicznie paskiem zębatym lub paskiem klinowym wielorowkowym i tłoczą płyn chłodzący przez obieg płynu chłodzącego silnika. Pompy mogą być zamontowane bezpośrednio na silniku lub osobno. Ich rodzaj konstrukcji może być bardzo różny.

Pompy wody muszą być odporne na duże wahania temperatury (od - 40 °C do ok. +120 °C). Ze względu na zmienne prędkości obrotowe (od 500 do 8000 obr/ min) oraz ciśnienie dochodzące do 3 bar konieczna jest wysoka wytrzymałość łożysk i uszczelek.

W celu oszczędności paliwa w przyszłości będą stosowane głównie pompy z napędem elektrycznym i elektroniczną regulacją

Sposób działania

Koło napędowe i wirnik są umieszczone na wspólnie łożyskowanym wale. Uszczelnienie pierścieniem ślizgowym uszczelnia wał pompy od zewnątrz. Ruch obrotowy wirnika powoduje przepływ płynu chłodzącego przez układ chłodzenia. Wirniki są wykonane najczęściej z tworzywa sztucznego lub metalu. Obciążenie łożyska w przypadku wirników z tworzywa sztucznego jest mniejsze. Jednocześnie posiadają one większą odporność na kawitację. Z czasem jednak wirniki z tworzywa mogą skruszeć. Uszczelnienie pierścieniem ślizgowym jest ciągle smarowane i schładzane płynem chłodzącym. Ze względów konstrukcyjnych niewielkie ilości płynu chłodzącego mogą dostawać się do pustej przestrzeni za uszczelnieniem i wyciekać z otworu spustowego pompy. Ewentualne ślady płynu chłodzącego nie muszą świadczyć o uszkodzeniu pompy.

Na trwałość pompy płynu chłodzącego mają w dużej mierze wpływ następujące czynniki:
Prawidłowy montaż.

Pielęgnacja i serwisowanie układu chłodzenia.
Jakość płynu chłodzącego.
Stan i prawidłowe działanie paska napędowego oraz połączonych z nim dodatkowych agregatów.

Elektryczne pompy płynu chłodzącego

Mechaniczne pompy płynu chłodzącego, napędzane bezpośrednio przez silnik, tłoczą płyn chłodzący w sposób ciągły podczas pracy silnika, nawet jeżeli nie ma potrzeby chłodzenia. Elektryczne pompy płynu chłodzącego ze zintegrowanym regulatorem elektronicznym są natomiast sterowane bezstopniowo, odpowiednio do wymaganej wydajności chłodzenia. Mogą być stosowane jako pompy przepływu głównego, przepływu pobocznego lub jako pompy obiegowe i pracują niezależnie od silnika oraz odpowiednio do potrzeb. Po uruchomieniu zimnego silnika elektryczna pompa płynu chłodzącego początkowo nie pracuje. Dzięki temu silnik szybciej osiąga temperaturę pracy. Również na biegu jałowym lub po wyłączeniu silnika elektryczna pompa płynu chłodzącego może zapewnić wystarczającą wydajność chłodzenia, gdyż nie jest powiązana z prędkością obrotową silnika. Takie dopasowane do potrzeb chłodzenie redukuje zapotrzebowanie mocy, zmniejsza straty spowodowane tarciem oraz zużycie paliwa. Elektryczne pompy płynu chłodzącego, stosowane w nowoczesnych układach chłodzenia, przyczyniają się do redukcji emisji.

Inną zaletą elektrycznych pomp płynu chłodzącego jest możliwość zamontowania ich poza silnikiem. Mają one stosunkowo małą masę, a dzięki brakowi szczotek nie wymagają konserwacji. Przy napięciu zasilania od 12 do 360 V osiągają one dziś moce od 15 do 1000 W. Silnik elektryczny pompy jest chłodzony płynem chłodzącym. Płynna regulacja jest realizowana przez wysterowanie sygnałem o modulowanej szerokości impulsów (PWM). W ten sposób można regulować wydajność tłoczenia odpowiednio do rzeczywistego zapotrzebowania a niezależnie od prędkości obrotowej silnika i utrzymywać stałą dla danego układu temperaturę płynu chłodzącego. Dzięki integracji z elektroniką instalacji pojazdu, elektryczne pompy płynu chłodzącego mogą być diagnozowane. W zależności od rodzaju napędu (silnik spalinowy, pojazd hybrydowy lub elektryczny) i systemu, w pojeździe może być zamontowana jedna lub kilka pomp.

Elektryczne pompy płynu chłodzącego mają wiele zastosowań:

Chłodzenie silnika
Chłodzenie powietrza doładowującego
Chłodzenie układu recyrkulacji spalin
Chłodzenie napędu i akumulatora w pojazdach hybrydowych i elektrycznych
Chłodzenie skrzyni biegów
Chłodzenie różnych napędów dodatkowych

Uszkodzona pompa wody

AWARIA POMPY WODY MOŻE OBJAWIAĆ SIĘ W NASTĘPUJĄCY SPOSÓB:

Hałas
Utrata płynu chłodzącego (rys. 2)
Niedostateczne chłodzenie / przegrzanie silnika

PRZYCZYNY MOGĄ BYĆ NASTĘPUJĄCE:

Uszkodzenia mechaniczna:
- Wirnik luźny / złamany
- Uszkodzone łożyska lub uszczelka
- Uszkodzone koło napędowe
Zwężenie przekroju przez korozję lub środek uszczelniający
Kawitacja:
- Uszkodzenie wirnika z powodu tworzenia się i rozpadania pęcherzyków pary w płynie chłodzącym (rys. 3)
Usterka elektryczna (zwarcie / przerwanie)

Ocena możliwej awarii na podstawie uszkodzenia pompy wody

USZKODZONE KOŁO NAPĘDOWE / LUŹNY PIERŚCIEŃ KOŁA NAPĘDOWEGO

Zbyt mocne naprężenie paska rozrządu
Niewłaściwe ustawienie paska

PĘKNIĘCIE ŁOŻYSKA POMPY WODY (KOSZYCZKA ŁOŻYSKA):

Silne wibracje na skutek uszkodzenia sprzęgła wiskotycznego

WYCIEK PŁYNU CHŁODZĄCEGO Z POMPY Z POWODU NA PRZYKŁAD:

Naniesienie zbyt dużej ilości środka uszczelniającego. Pozostałości masy uszczelniającej mogą dostać się do obiegu płynu chłodzącego i np. uszkodzić uszczelnienie pierścieniem ślizgowym

KOROZJA W CAŁYM UKŁADZIE CHŁODZENIA:

Uszkodzona uszczelka głowicy cylindrów – spaliny dostają się do układu chłodzenia. Niekorzystna zmiana wartości pH

POWAŻNE USZKODZENIE ELEMENTÓW POMPY, TAKICH JAK WIRNIK, KORPUS, USZCZELNIENIE PIERŚCIENIEM ŚLIZGOWYM I WAŁ WSKUTEK KOROZJI WŻEROWEJ:

Stary/zużyty płyn chłodzący o wysokiej zawartości chlorków (związków soli) w połączeniu z wysokimi temperaturami.

NADMIERNY WYCIEK PŁYNU CHŁODZĄCEGO Z OTWORU SPUSTOWEGO:

Wywołany korozją w układzie chłodzenia

Wymiana pompy wody

Podczas wymiany pompy wody należy postępować zgodnie z instrukcją dołączoną do opakowania oraz zasadami montażu określonymi przez producenta samochodu. Jeśli układ chłodzenia jest zanieczyszczony, należy go wypłukać.

Układ chłodzenia napełniać tylko płynem chłodzącym spełniającym specyfikacje producenta samochodu. Układ napełnić i odpowietrzyć zgodnie z zaleceniami producenta samochodu. Nieprawidłowe zamontowanie pompy może spowodować przegrzanie silnika, uszkodzenie napędu pasowego i/lub uszkodzenie silnika.

Informacje na temat używania, specyfikacji i terminów wymiany płynu chłodzącego można znaleźć w odpowiedniej informacji technicznej „ Płyny chłodzące “.