Ustawianie świateł

Metoda pomiarowa

Z zasady przyrządy do ustawiania reflektorów symulują ścianę w odległości 10 m. Soczewka zamocowana w skrzyni układu optycznego skraca wymaganą przepisami odległość pomiarową wynoszącą 10 m do odcinka 50 cm (odstęp soczewki do ekranu kontrolnego patrz ilustracja 2).

Wady kontroli przy użyciu ściany, takie jak potrzebna przestrzeń i wymóg odpowiedniej powierzchni, zostają wyeliminowane. Przyrząd do ustawiania reflektorów może być także stosowany wszechstronnie w różnych warsztatu pod warunkiem, że podłoga warsztatu spełnia odpowiednie tolerancje

Miejsce ustawiania reflektorów

Stan podłoża ma podstawowe znaczenie dla dokładnego ustawienia reflektorów. Z tego względu istnieje w tym zakresie oddzielna norma (ISO 10604), w treści której dokładnie zdefiniowano pojęcie „powierzchni kontrolnej” i wyznaczono dopuszczalne tolerancje. Rysunki przedstawione na ilustracji nr 3 przedstawiają te wymogi w sposób uproszczony.

Jeżeli warunki tolerancji nie zostaną spełnione, nawet drobne odchylenia mają duży wpływ na rozsył światła .

Dobrze ilustruje to prosty przykład:
Jak już wspomniano powyżej, w przyrządzie do ustawiania reflektorów została zamocowana soczewka, która skraca przepisową odległość pomiaru, wynoszącą 10 m od ściany, do odcinka 50 cm. Błąd pomiaru wynoszący 5 mm na ekranie kontrolnym przyrządu do ustawiania odpowiada więc różnicy wynoszącej 10 cm na 10 m (stosunek 10 m do 50 cm równa się współczynnikowi 20). W przypadku pojazdu, którego reflektory znajdują się na wysokości 60 cm, zasięg świateł mijania wynosi 60 m (przy nachyleniu wstępnym wynoszącym 1% = 10 cm na 10 m zasięgu).

Oznacza to, że światło reflektorów wykazywałoby odchylenie o 60 cm! Ten przykład uwidacznia, jak decydujący wpływ na rozsył światła ma odpowiednia powierzchnia kontrolna. O oślepianiu kierowców nadjeżdżających z przeciwka czy jeździe w półmroku decydują tylko milimetry!

Przygotowanie pojazdu do kontroli

Stan podłoża nie jest jednak jedyną ważną kwestią. Również sam pojazd musi zostać przygotowany do kontroli.

Należy zwrócić uwagę na poniższe punkty:

• Sprawdzić sprawność reflektorów .
• Sprawdzić, czy szyby rozpraszające nie zostały uszkodzone przez kamienie, czy nie ma na nich widocznych rys i zmętnień.
• Ciśnienie powietrza w oponach musi odpowiadać wymaganiom.
• W samochodzie osobowym przedni fotel powinien być zajęty lub obciążony masą 75 kg. Poza tym pojazd nie powinien być obciążony żadnym innym ładunkiem.
• Pojazdy ciężarowe i inne pojazdy wielośladowe nie powinny być obciążone.
• Pojazdy jednośladowe oraz jednoosiowe maszyny pociągowe i robocze (z siedziskiem lub przyczepą) obciążyć jedną osobą lub masą 75 kg na siedzeniu kierowcy.
• W pojazdach z zawieszeniem hydraulicznym lub pneumatycznym przestrzegać wskazówek producenta.
• Jeżeli pojazd jest wyposażony w funkcję automatycznej korekty reflektorów lub system płynnej albo wielostopniowej regulacji, należy uwzględnić wskazówki producenta. W tym wypadku w zależności od producenta należy przeprowadzić różnego rodzaju kontrole działania.
• W różnych typach pojazdów z automatycznym układem regulacji zasięgu świateł do ustawiania potrzebny jest tester diagnostyczny, ponieważ podczas ustawiania sterownik musi zostać przełączony na „tryb podstawowy”. Jeżeli granica pomiędzy strefą jasną i ciemną jest ustawiona w sposób prawidłowy, wartość ta zostaje zapisana jako nowa wartość regulacji, patrz ilustracja 4.

Ustawianie przyrządu do ustawiania świateł

Jeżeli zostały spełnione wymogi dotyczące podłoża i dokonano kontroli pojazdu, w celu poprawnego ustawienia świateł należy także odpowiednio ustawić przyrząd do ustawiania świateł względem pojazdu.

Ustawić przyrząd do ustawiania przed sprawdzanym reflektorem. Obudowa przyrządu musi być ustawiona naprzeciwko środka reflektora lub źródła światła. Maksymalne odchylenie w pionie i w poziomie nie może przekraczać 3 cm. Odstęp pomiędzy obudową przyrządu a reflektorem może być różny w zależności od producenta. W przypadku przyrządów do ustawiania świateł HELLA GUTMANN odstęp pomiędzy przednią krawędzią układu optycznego a reflektorem może wynosić od 30 do 70 cm, patrz ilustracja 5.

Następnie wyregulować pozycję obudowy przyrządu względem pojazdu. Jeżeli przyrząd posiada podstawę na rolkach, musi on zostać ustawiony oddzielnie w stosunku do każdego sprawdzanego reflektora. Jednak w przypadku przyrządów poruszanych na szynach wystarczy jednorazowe ustawienie obudowy układu optycznego względem reflektora. Następnie za pomocą celownika szerokopasmowego, laserowego lub zwierciadlanego wyregulować pozycję obudowy przyrządu w taki sposób, aby linia celownika dotykała dwóch punktów leżących na tej samej wysokości i symetrycznie względem osi wzdłużnej pojazdu, patrz ilustracja 5, przerywane linie

Ustawienie pochylenia granicy światło-cienia

Na zakończenie należy jeszcze ustawić tzw. „fabryczne pochylenie" na przyrządzie. Jest ono odpowiednikiem kąta pochylenia granicy światło-cienia reflektora. Wartość pochylenia podawana jest w % i można ją z reguły odczytać na reflektorze, patrz ilustracja 6.

Na przykład wartość 1% oznacza, że światła mijania mają pochylenie wynoszące 10 cm na zasięgu 10 m. Pokrętłem ze skalą ustawić ekran kontrolny przyrządu do ustawiania na odpowiednią wartość procentową, patrz ilustracja 7.