Fren disklerinin, fren balatalarının ve fren kaliperlerinin değiştirilmesi (Teves FN tipi) - Ön aks
FREN DİSKLERİNİN, FREN BALATALARININ VE FREN KALİPERLERİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ
Bir BMW 320i (E90) örneğinde fren diskleri, fren balataları ve fren kaliperlerinin değiştirilmesi konusunda faydalı bilgileri ve değerli ipuçlarını burada bulabilirsiniz.
Fren balataları ve fren diskleri, motorlu araçların en önemli aşınan parçaları arasındadır. Bunları değiştirirken, onarım sonrası güvenliği sağlamak için çok sayıda ayrıntı dikkate alınmalıdır. Bu sayfada, profesyonel bir onarımın parçası olarak fren disklerinin, fren balatalarının ve fren kaliperlerinin sökülmesi ve takılması için hangi adımların gerekli olduğunu gösteriyoruz.
Önemli güvenlik uyarısı
Çalışmalarında araç servislerine profesyonel destek sağlamak için, aşağıdaki teknik bilgiler ve uygulamaya yönelik ipuçları HELLA tarafından hazırlanmıştır. Bu web sitesinde sağlanan bilgiler, yalnızca uygun şekilde eğitilmiş uzman personel tarafından kullanılmalıdır.
İÇİNDEKİLER
FREN DİSKLERİNİN, FREN BALATALARININ VE FREN KALİPERLERİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ (TEVES FN TİPİ) - ÖN AKS: KILAVUZ
Aşağıdaki onarım işlemleri bir BMW 320i (E90) araç üzerinde örnek olarak gösterilmektedir, ancak aynı tip fren kaliperlerine sahip diğer araç modellerine de uygulanabilir. Şematik şekiller, resimler ve tanımlar yalnızca doküman metninin temsili ve açıklanmasına hizmet etmektedir ve onarım için temel alınamazlar.
MONTAJ UYARISI
Fren sistemleri üzerindeki onarım çalışmaları, sadece nitelikli uzman personel tarafından gerçekleştirilebilir. Fren sistemi üzerinde yapılan tüm çalışmalar sırasında araç üreticisinin bakım ve güvenlik talimatları ile ürüne özgü montaj talimatları dikkate alınmalıdır.
Gözle kontrol yapın
Onarıma başlamadan önce, örneğin lastikler, fren hortumu ya da enine salıncak kolu gibi aks ve tekerlek freni bölgesindeki tüm ilgili bileşenlerin hasarlar bakımından kontrol edilmesi önerilir.
- Arızalı parçaları mutlaka değiştirin ✓
Fren kaliperinin sökülmesi, gövde tutma yayının çıkarılması
- Tutma yayını yay gerilimine karşı ok yönünde bastırın ve yan taraftan çıkartın ✓
- Tutma yayını hasarlar bakımından kontrol edin ve gerekiyorsa yenileyin ✓
48 aydan daha büyük araçlarda, fren onarımı kapsamında tutma yayının yenilenmesi tavsiye edilir!
DİKKAT
Tutma yayı ön gerilim altındadır. Yayın yan taraftan fırlaması, yaralanmalara yol açabilir.
Fren balatası aşınma göstergesine ait kablo setinin klipsini sökün
- Bunun için tekerlek yuvasındaki soket gövdesinin (1) kapağını açın, bağlantı fişini çözün ve kablo setini kombine tutucuya (2) asın ✓
Kılavuz pimlerin koruyucu tapalarının çıkarılması
Koruyucu tapaları ve sönümleme kovanlarını hasarlar açısından kontrol edin.
- Arızalı parçaları mutlaka değiştirin ✓
Uyarı:
İçeri giren su ve kir, kılavuz pimlerin korozyona uğramasına ve dolayısıyla fren kaliperinin işlevini sınırlı bir şekilde yerine getirmesine yol açar. Bu da tek taraflı frenleme davranışına ve erken aşınmaya yol açar.
Her iki tespit cıvatasının gevşetilmesi ve çıkarılması
Gerekli aletler:
- 7 mm alyan anahtar ✓
Fren kaliperinin fren kaliperi taşıyıcısından çıkarılması
Bunun için fren kaliperini arkaya doğru çekin. Ardından dış fren balatasını fren kaliperinden sökün.
Piston tarafındaki fren balatasının sökülmesi
Piston tarafındaki fren balatası, balata tutma yayı ile pistona oturduğundan, sökmek için öne doğru çekilmelidir. Aşınma göstergesini balatadan çıkarın.
Uyarı:
Aşınma göstergesi, fren balatasından söküldükten sonra tutma kabiliyetini kaybettiğinden, söküldükten sonra mutlaka yenilenmelidir!
Fren kaliperinin uygun bir kancayla amortisör yayına bağlanması
- Burada fren hortumunun bükülmemesine veya kırılmamasına dikkat edin ✓
- Gerekirse fren hortumunu amortisör yayı üzerindeki tutucuya asın ✓
Uyarı:
Hasarları önlemek için, fren kaliperini fren hortumuna asılı halde bırakmayın!
Fren kaliperi taşıyıcısının tespit cıvatalarının gevşetilmesi ve sökülmesi
- Fren kaliperi taşıyıcısını çıkartın ve hasarlar açısından kontrol edin ✓
Fren disklerinin minimum kalınlığının kontrol edilmesi
Fren diskinin aşınma sınırını uygun bir aletle kontrol edin.
- Ölçme mastarını sürtünme halkası üzerindeki birkaç ölçüm noktasına (A) yerleştirin ve ölçün ✓
- En düşük değeri nominal değer (minimum kalınlık) ile karşılaştırın ✓
Nominal değer
Milimetre cinsinden nominal değer, fren diskinin dış kenarına ya da disk çanağının üzerine damgalanmıştır.
- MIN TH = Minimum Thickness (Minimum kalınlık) ✓
- Nominal değerin altına düşülecek olursa, fren diski değiştirilmelidir ✓
Fren diskinin sökülmesi
- Sabitleme cıvatasını gevşetin ✓
- Fren diskini çıkartın ✓
Uyarı:
Sıkışan fren disklerinde, lastik bir çekiçle fren diskinin çanak tabanına dikkatli bir şekilde vurun.
Fren disklerini her zaman çift olarak değiştirin
Yeni fren balataları, yalnızca fren diski minimum kalınlığının (MIN TH) altına düşülmediğinde monte edilebilir.
Tekerlek poyrasının kontrol edilmesi
- Yüzeyde korozyon ve hasarlar olup olmadığını kontrol edin ✓
- Vida dişlerini hasar açısından kontrol edin ✓
Tekerlek poyrasının temas yüzeyinin temizlenmesi
- Kirleri ve korozyon izlerini uygun bir aletle giderin ✓
Uyarı:
Temas yüzeyi üzerindeki pürüzler, fren diskinin şeklinin bozulmasına ve dolayısıyla yanal sapmaya yol açabilir!
Korozyona karşı koruma
Tekerlek poyrasının temas yüzeyi hasarsız, passız, temiz ve metalik açıdan parlak olmalıdır. Korozyondan korumak için, temas yüzeyine sprey yağ ile ince bir tabaka püskürtün ve tüy bırakmayan bir bezle silin.
Uyarı:
Temizlik işleminden sonra, tekerlek poyrasının yüzeyini gres ile yağlamayın!
- Gres yağı, dönme sonucunda frene ulaşabilir.
- Jantların sıkma torku artık garanti edilemez.
Fren diskinin monte edilmesi
Fren diskini monte edin ve sabitleme cıvatası ile sabitleyin.
Uyarı:
Sıkma torkuna uyun!
Fren kaliperi taşıyıcısının montaja hazırlanması
Bunun için taşıyıcının sökülmesi ve bir mengeneye sıkıştırılması önerilir.
- Taşıyıcıyı fren temizleyici ile temizleyin ✓
- Kılavuz yüzeyler üzerindeki olası korozyonları tel fırça veya eğe ile dikkatli bir şekilde giderin ✓
Dikkat
Kılavuz yüzeylerinin mekanik hasar görmesi mutlaka önlenmelidir!
FREN KALİPERİNİN TAKILMASI: KILAVUZ
Fren pistonunun tamamen geriye bastırılması
Fren pistonunu geri çekme aletiyle tamamen geriye bastırın.
- Pistonun tozdan koruyucu manşetini hasarlar açısından kontrol edin ✓
Uyarı:
Pistonları geriye doğru bastırırken, dengeleme kabındaki fren sıvısı seviyesine dikkat edin. Gerekirse kabı önceden boşaltın.
Fren kaliperinin fren temizleyici ile temizlenmesi
Fren pistonunun temas yüzeyine (A) ince bir tabaka fren pastası sürün.
- Temas yüzeyini (B) temizleyin ve aynı şekilde ince bir tabaka fren pastası sürün ✓
- Çekiç başları/fren kaliperi temas yüzeyini (C) temizleyin ve ince bir tabaka fren pastası sürün ✓
Fren balatalarının takılması
- Fren balatalarını sadece çekiç başlarından (E), fren kaliperi üzerindeki temas yüzeylerinden (F), metal içermeyen bir fren pastası ile ince bir tabaka halinde yağlayın ✓
- Dış fren balatasını kaliper taşıyıcı içerisine yerleştirin ✓
- Piston tarafındaki balatayı fren kaliperine yerleştirin ✓
- Fren kaliperini kaliper taşıyıcısı üzerine takın ✓
Uyarı:
Yeni fren balataları, yalnızca fren diski kalınlığının fren diski minimum kalınlığından (MIN TH) daha büyük olmaları durumunda monte edilebilir.
Kılavuz vidalarının temizlenmesi ve kontrol edilmesi
- Vida dişlerini kontrol edin ✓
- Hasarlı cıvatalar mutlaka değiştirilmelidir ✓
Temizledikten sonra, kılavuz cıvataların kayan yüzeylerine ince bir tabaka gres yağı sürün. Bu alanda sadece silikon bazlı gres yağları kullanın.
DİKKAT
Fren pistonunun tozdan koruyucu manşeti, kaliper kılavuzunun koruyucu tapaları ve sönümleme kovanları, madeni yağ esaslı sıvı ya da gres yağlarla temas etmemelidir. Elastomerlerin şişmesi sonucu bu bileşenler hasar görebilir.
Fren kaliperinin takılması
Fren kaliperini monte edin ve kılavuz cıvatalarla sabitleyin.
- Fren hortumunu ve aşınma göstergesinin kablosunu tekrar kombine tutucuya asın ✓
- Tutucu yayı yerleştirin ✓
Uyarı:
Sıkma torkuna uyun!
Yeni aşınma göstergesinin monte edilmesi ve bağlanması
- Aşınma göstergesinin fren balatasının içinde doğru oturmasına dikkat edin ✓
Kablo tesisatını ve fren hortumunu kombine tutucuya tekrar klipsle bağlayın.
Uyarı:
Bu sırada fren hortumunun bükülmemesine ve tutucuya düzgün bir şekilde sabitlenmiş olmasına dikkat edin.
Çalışma konumunun oluşturulması
Fren balatalarının ve fren pistonlarının çalışma pozisyonlarına ulaşması için, fren pedalına pedal yolunun maksimum üçte ikisi kadar birkaç kez basın.
Uyarı:
Pedala sonuna kadar basılması, fren merkez silindirinde hasarlar oluşmasına yol açabilir!
Genleşme haznesindeki fren hidroliği seviyesinin kontrol edilmesi
Dengeleme kabındaki fren hidroliği seviyesini kontrol edin, gerekirse “MAX” işaretine kadar doldurun.
- Eğer gerekliyse, fren hidroliğini değiştirin ✓
Uyarı:
Sadece yeni, araç tipi için onaylanmış fren hidroliği kullanın.
Fren diskinin temizlenmesi
Fren kaliperini monte ettikten sonra, fren diskini temizleyin.
- Sürtünme halkası kirlerden ve gres yağlarından arınmış olmalıdır ✓
- Disk çanağı ve vida dişleri temiz ve yabancı cisimlerden arınmış olmalıdır ✓
Tekerleklerin monte edilmesi
- Tekerleği monte etmeden önce, jantın temas yüzeyini temizleyin ✓
- Bijonların sıkma torklarına dikkat edin! ✓
Servis sıfırlaması
Fren balatasının ve aşınma göstergesi değiştirildikten sonra, Condition Based Service göstergesi uygun bir arıza teşhis cihazı ile araç üreticisinin talimatlarına uygun şekilde sıfırlanmalıdır.
Bilgi:
CBS bakım sistemi, araçtaki gerçek servis gereksinimini analiz eder. Sistem, en önemli aşınır parçaların ve işletim sıvılarının durumunu ölçer ve bireysel servis kapsamlarını denetler.
İşlev kontrolü ve deneme sürüşü
Onarım işleminden sonra, mutlaka fren sisteminin işlevsel bir kontrolü yapılmalıdır.
- Araç üreticisinin talimatlarına göre ve bir deneme sürüşü çerçevesinde fren sisteminin rodajını yapın ✓
- Fren test standında fren sisteminin işlev kontrolünü gerçekleştirin ✓
Dikkat:
Bu bağlamda lütfen yeni fren diskleri ve fren balataları ile frenlemeye ilişkin genel talimatları dikkate alın!