Elektrikli vakum pompasının kontrol edilmesi

Elektrikli vakum pompaları konusunda faydalı bilgileri ve değerli ipuçlarını burada bulabilirsiniz.

Fren sistemi, her araçta en önemli sistemlerden biri olduğu için, sürekli ve etkili bir fren kuvvetinin her zaman mevcut olması sağlanmalıdır. Fren servolarının çoğu, içten yanmalı motorların emme sistemi tarafından üretilen vakumu kullanır. Fakat, belirli çalışma koşulları altında, örneğin soğuk çalıştırma ve ısınma aşamasında ya da aşırı yüksek rakımlarda yapılan sürüşler sırasında, motor tarafından üretilen vakum yeterli değildir. Bu durumda, alternatif veya ilave bir vakum üretmek için, ilave bir vakum pompası gereklidir.

Önemli güvenlik uyarısı
Çalışmalarında araç servislerine profesyonel destek sağlamak için, aşağıdaki teknik bilgiler ve uygulamaya yönelik ipuçları HELLA tarafından hazırlanmıştır. Bu web sitesinde sağlanan bilgiler, yalnızca uygun şekilde eğitilmiş uzman personel tarafından kullanılmalıdır.

Elektrikli vakum pompası için servis bilgileri: VİDEO

Bu videoda, size ilgili montaj pozisyonlarını ve sistem bileşenlerini gösteriyor ve Opel marka bir araç örneğinde elektrikli vakum pompasının kontrolünü ve arıza teşhisini ele alıyoruz. 

Bir elektrikli vakum pompasının yapısı: İŞLEV

Motor konseptine bağlı olarak, fren sisteminin çalıştırılması için çok az veya hiç vakum bulunmayan araçlarda, fren servosunun güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamak için, elektrikli vakum pompaları kullanılır. Elektrikli vakum pompası, pnömatik fren kuvveti desteği ile çalışan fren sisteminin güvenilir bir şekilde çalışmaya devam etmesini sağlar.

 

Aşağıdaki motor konseptlerinde elektrikli vakum pompaları kullanılabilir:

  • Direkt enjeksiyonlu benzinli motor
  • Dizel araçlar
  • Hibrit ve elektrikli araçlar
  • Yakıt hücreli/elektrikli araçlar
  • Turboşarj, otomatik şanzıman veya START-STOP Sistemi bulunan ya da bulunmayan araçlar.

 

Ek olarak monte edilen bir elektrikli vakum pompasının avantajları:

  • Motor konseptlerinin her türlüsünü destekler
  • Pompanın ihtiyaç odaklı işletimi sayesinde, enerji gereksinimi azaltılır
  • CO2 emisyonlarının azaltılmasını destekler
  • İçten yanmalı motor teknolojisinden bağımsızdır
  • Bakım gerektirmez (kuru çalışma ve otomatik yağlama, yağ devri daimi ile bağlantı gerektirmez)
  • Elektrikle tahrik edilen vakum pompaları, esnek bir araç platformu konseptini desteklemektedir

Döner sürgülü pompanın yapısı ve işlevi

Döner kanatlı pompa olarak da anılan döner sürgülü pompa, emme ve basma görevleri için tasarlanmış bir pozitif deplasmanlı pompadır. Vakum pompasının çalışma şekli, döner sürgülü sıkıştırma prensibini temel alır. 

 

Pompa içerisinde, pompa odacığına eksantrik olarak yerleştirilmiş bir rotor bulunur. Bu rotora bir veya birden fazla hareketli sürgü yerleştirilmiş olabilir. Elektromotor aracılığıyla pompa miline ve dolayısıyla rotora bir dönme hareketi verilir. Hareketli sürgüler, merkezkaç kuvveti sayesinde pompa odacığının iç duvarına bastırılır ve hücreleri sıkıştırırlar. Bu sırada, gövde duvarı ile ikişer sürgünün oluşturduğu hücrelerin içerisindeki havanın emme tarafından basma tarafına doğru yeri değiştirilir.

 

Hücre hacmindeki bu değişiklik, vakum pompası tarafından fren sisteminin pnömatik hat sistemi aracılığıyla fren servosundan havanın emilmesiyle sonuçlanan bir vakuma neden olur. 

Araçtaki montaj pozisyonu

Vakum pompası için montaj pozisyonu olarak genellikle motor bölmesindeki karoser alanı öngörülmüştür. Araca bağlı olarak pompa, motorun yan tarafında sola veya sağa ya da alt yardımcı şasinin (motor taşıyıcı) sağına sabitlenebilir. Pompalar, akustik nedenlerle (gövde ses iletimi) uygun dekuplaj elemanları (titreşim sönümleyiciler) ile taşıyıcıların üzerine sabitlenebilir.

Pnömatik bağlantı

Elektrikli vakum pompası, bir emme bağlantısı aracılığıyla fren sisteminin esnek pnömatik boru sistemine bağlanır. Emilen hava, yolcu kabininden geçerek, fren servosu ve esnek boru sistemi aracılığıyla, filtrelenmiş olarak vakum pompasına ulaşır. Pnömatik hatlar, valfler ve fren servosu, emiş nedeniyle pompanın hasar görmesine neden olabilecek partiküllerden ve kirlerden arındırılmış olmalıdır.

Bağlantı varyasyonları / Sisteme genel bakış

Vakum pompası, araç tipine ve kullanımına bağlı olarak iki farklı şekilde kurulabilir. Kontrollü ve ayarlı elektrikli vakum pompaları arasında ayrım yaptığımız yer burasıdır. 

Düzenli varyasyon

Düzenli varyasyonda, fren servosuna giden vakum hattına bir basınç sensörü monte edilmiştir. Basınç sensörü, sürekli olarak sistemdeki basıncı algılar ve bu değeri üst seviyedeki bir kontrol ünitesine (örn. motor kontrol ünitesine) iletir.

 

Kontrol ünitesi, sensör verilerini nominal değerlerle karşılaştırır ve vakum pompasının devrede kalma süresini ihtiyaca uygun olarak düzenler. Kontrol ünitesi tarafından elektriksel kumanda, vakum pompasının ön tarafına bağlanmış bir röle aracılığıyla gerçekleştirilir. 

Kontrollü varyasyon

Bu varyasyon, basınç sensörü olmadan çalışır ve motor kontrol ünitesinde depolanan emme manifoldu basınç haritaları tarafından kontrol edilir. Emme manifoldu basıncı, motor devir sayısı, motor yükü, gaz kelebeği konumu ve fren lambası şalteri giriş değişkenlerinden hesaplanır. 

 

Motor kontrol ünitesi, haritada depolanan basıncı, fren servosunun hesaplanan emme manifoldu basıncı ile karşılaştırır ve bunu pompaya kumanda etmek için bilgi olarak kullanır. Elektrikli vakum pompasının açılması ve kapatılması, açma ve kapatma basıncı arasındaki farktan tanımlanmış olan belirli bir basınç aralığında gerçekleşir. Ortam basıncı, kontrol ünitesi için karşılaştırma değeri görevini yerine getirir. Bu basınç, sisteme bağlı olarak hesaplanabilir veya kontrol ünitesine monte edilen bir basınç sensörü aracılığıyla belirlenebilir.

Etkiler ve nedenleri

Elektrikli vakum pompasının arızalanması durumunda, aşağıdaki etkiler ortaya çıkabilir

  • Fren servosundaki vakum çok düşük
  • Yetersiz fren etkisi
  • . Fren pedalına basabilmek için daha fazla kuvvet gerekir.
  • Arıza lambası yanıyor (sisteme bağlı) 

 

Elektrikli vakum pompasının arızalanmasından aşağıdaki nedenler sorumlu olabilir

  • Voltaj beslemesi hatalı
  • Harici hasarlar
  • Arızalı elektromotor
  • Vakum hattı hasarlı veya kirlenmiş

Elektrikli vakum pompasının kontrol edilmesi ve arıza teşhisi: Sorun Giderme

İlerleyen bölümde, bir mega macs 77 arıza teşhis cihazı ile 2013 model bir Opel Cascada 1,4i 16V Turbo araç üzerindeki arıza teşhisi örnek olarak gösterilecektir; ancak bu işlem benzer araç modellerine de aktarılabilir. Turboşarjlı ve START-STOP sistemine sahip bu araçta, fren servosu üzerinde basınç sensörü bulunan bir HELLA UP28 vakum pompası monte edilmiştir.

 

Elektrikli vakum pompası ve işlev, ilgili üst seviye kontrol ünitesi tarafından denetlenir. Oluşan hatalar kontrol ünitesinin hata belleğinde saklanır ve uygun bir arıza teşhis cihazı ile değiştirilebilir. Ayrıca, bir sistem hatası durumunda sürücüye gösterge panelinin ekranında bir uyarı işareti görüntülenir.

 

Bununla birlikte, kontrol ünitesi teşhisi yapılmadan önce, ilk sorun giderme faaliyetlerinin bir parçası olarak her bir sistem bileşeni üzerinde görsel bir kontrol yapılması tavsiye edilir. Bu bağlamda vakum pompasının pnömatik ve elektrik bağlantıları ve fren servosuna giden diğer tüm vakum hatlarının durumu kontrol edilmelidir. Bu şekilde, kontrol ünitesi teşhisi sırasında bazı hatalar ortadan kaldırılabilir.

Elektrikli vakum pompasının basit bir işlev kontrolü, araçta aşağıdaki gibi gerçekleştirilebilir.

  • Aracı güvenli bir yere park edin
  • Park frenini devreye alın
  • Kontağı açın. Motoru çalıştırın ve rölantide çalışmaya bırakın. Motor sıcaklığı > 40 °C olmalıdır.
  • Fren servosundaki basıncı azaltmak için, fren pedalına birkaç kez basın

 

Sistemdeki her şey iyi çalışıyorsa, aynı zamanda fren servosunda gerekli vakumu artırmak veya alternatif olarak dengelemek için vakum pompasının geçici olarak çalıştığını duyulmalıdır.

 

Gerekirse, başka bir seçenek de "Parametre" işlevini kullanarak fren servosundaki basınç gradyanını gösterecek şekilde bir teşhis ünitesi bağlamak olabilir.

Kontrol ünitesi teşhisi

Bir kontrol ünitesi teşhisi kapsamında, ihtiyaca göre farklı işlevlerden ve araç bilgilerinden yardım alınabilir.

Hata kodu

Bu işlevle, hata belleğinde saklanan hata kodları okunabilir. Devamında yapılacak arıza arama işlemi için, hata kodu açıklamasında olası etkiler veya nedenler hakkında genel bilgiler görüntülenir.

Parametrelerin okunması

Bu işlevle, örneğin fren servosu basıncı veya fren pedalı konumu gibi kontrol ünitesinden güncel ölçüm değerleri seçilebilir ve görüntülenebilir.

Bağlantı şemaları

Sisteme özgü bağlantı şemaları, araç bilgilerinden arıza arama için kullanılabilir. Burada, kontrol ünitesi fişlerindeki PIN ataması veya kablo renkleri okunabilir ve elektrikli vakum pompası veya basınç sensörlü fren servosu üzerindeki diğer kontroller için kullanılabilir.

NOT

İlgili test derinliği ve işlev çeşitliliği, araç üreticisine göre farklı tasarlanmış olabilir ve kontrol ünitesinin ilgili sistem konfigürasyonuna bağlıdır.

Elektrikli vakum pompasının değiştirilmesi: MONTAJ TALİMATLARI

Montaj konumu nedeniyle, bu araç modelinde elektrikli vakum pompasının sökülmesi aracın alt tarafından gerçekleştirilir ve özel aletler olmadan yapılabilir.

Yöntem

  • Aracı hidrolik bir kaldırma platformunun üzerine sürün.
  • Motoru durdurun. Kontağı kapatın.
  • Aracı çalışma yüksekliğine kaldırın.
  • Elektrik konnektörlerini ve vakum hortumunu pompadan ayırın.
  • Pompa desteğinin sabitleme vidalarını gevşetin ve sökün.
  • Vakum pompasını desteğiyle birlikte araçtan çıkarın.

 

Sonrasında, , gerekirse vakum pompası yenisiyle değiştirilebilir. Montaj, işlemler ters sıralamada yapılarak gerçekleştirilir. Son olarak elektrikli vakum pompasının işlevini kontrol edin. 

ONARIM UYARISI!

Fren sisteminde yapılan bir onarım kapsamında, lütfen aşağıdaki uyarıları dikkate alın:

  • Fren sistemi, bir güvenlik sistemidir.
  • Fren sistemleri üzerindeki onarım çalışmaları, sadece eğitimli uzman personel tarafından gerçekleştirilebilir.
  • Uygun olmayan şekilde yapılan onarımlar, sistem arızalarına ve oldukça ciddi yaralanmalara yol açabilir.
  • Fren sistemindeki tüm onarım çalışmaları sırasında, lütfen ilgili sistem veya araç üreticisinin güvenlik uyarılarını ve montaj talimatlarını dikkate alın.