AB Batarya Yönetmeliği: Etiket, geri dönüşüm ve diğer şeyler – gelecekte bu kurallar geçerli olacak
İçten yanmalı motora sahip bir araç ile elektrikli bir otomobil ne kadar farklı olsalar da, ortak bir noktaları var: Her ikisinin de bir bataryaya ihtiyacı vardır. İçten yanmalı motorlu araçlarda bir marş aküsü kullanılırken, elektrikli araçlar enerjisini bir çekiş bataryasından alır. Elbette servis uzmanları olarak sizler bunu zaten biliyorsunuz. Peki, bataryaların içerdiği değerli hammaddeleri döngüsel ekonomi içerisinde korumak için, yaşam döngüsünün sonunda hangi bataryayı nasıl uygun şekilde bertaraf edeceğinizi de biliyor musunuz? Ya da farklı batarya türlerini sökerken nelere dikkat etmeniz gerekir? Gelecekte bataryalar konusunda daha fazla anlaşılırlık, güvenlik ve sürdürülebilirlik sağlamak amacıyla, Avrupa Konseyi yeni AB Batarya Yönetmeliğini yürürlüğe koydu.
Batarya Yönetmeliği’nde neden uyarlama yapıldı?
Bataryalar hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline geldi - ve kelimenin tam anlamıyla mobiliteyi de onlar hareket ettiriyorlar. Araştırmalar, diğer şeylerin yanı sıra elektrikli otomobillerin sayısındaki artışın da etkisiyle bataryalara olan talebin 2030 yılına kadar muhtemelen on kat artacağını varsaymaktadır. Büyüyen batarya pazarı AB'yi harekete geçirdi: Yeni direktif, bataryaların ve atık bataryaların üretimi, kullanımı ve geri dönüşümünde daha fazla anlaşılırlık sağlamayı amaçlamaktadır.
Yeni Batarya Yönetmeliği'nin amacı nedir?
Yeni yönetmelikle AB, öncelikle batarya ve atık bataryalara yönelik sürdürülebilirlik düzenlemelerini daha katı hale getirmektedir. Amaç, batarya sektörüne yönelik bir döngüsel ekonomi oluşturmaktır. Üretimden geri dönüşüme kadar bataryaların yaşam döngüsünün tüm aşamalarında kaynaklar ve çevre korunmalıdır. Bu, örneğin atık bataryalardan elde edilen hammaddelerin yeni şarj edilebilir bataryaların üretiminde kullanılması anlamına gelmektedir. Daha önce ortalama 400 kg’lık bir lityum-iyon bataryanın içinde gerçekte hangi geri dönüştürülebilir hammaddelerin bulunduğunu merak ettiyseniz, işte cevabı:
• Grafit: 33 kg
• Kobalt: 12 kg
• Nikel: 12 kg
• Manganez: 11 kg
• Lityum: 4 kg
Bunlara ek olarak, plastiklerin yanı sıra batarya gövdesinden elde edilen alüminyum ve bakır da bulunmaktadır.
En önemli yeniliklerden biri: Yeni Batarya Yönetmeliği, bundan önceki üç batarya türü yerine toplam beş batarya türüne atıfta bulunmaktadır:
• Geleneksel cihaz bataryaları (portable battteries)
• Yeni: Yeni bir batarya türü olarak hafif ulaşım araçları (örn. e-bisikletler) için bataryalar (LMT batteries)
• Araçların çalıştırılması, aydınlatması ve ateşlenmesi için araç aküleri (SLI batteries)
• Yeni: Elektrikli otomobillere ve diğer kara yolu taşıtlarına güç sağlamak için çekiş bataryaları (electric vehicle batteries; EV batteries)
• Enerji depolama ve endüstriyel araçlara güç sağlamak için endüstriyel bataryalar (industrial batteries)
Yeni Batarya Yönetmeliği ile neler değişiyor?
Yeni Batarya Yönetmeliği, üreticileri ve bayileri yükümlülük altına sokmaktadır. Türü ne olursa olsun, tüm bataryalar kapasiteleri, performansları, uzun ömürlülükleri ve kimyasal bileşimleri hakkında bilgi veren etiketler taşımak zorundadır. Ayrıca, tüm bataryalar doğru şekilde bertaraf edilmeleri gerektiğini belirten bir sembolle etiketlenmelidir.
LMT bataryalar, elektrikli araç bataryaları ve 2 kilovat saatin (kWh) üzerinde enerji kapasitesine sahip şarj edilebilir endüstriyel bataryalar için bir QR kodu şeklinde dijital batarya kimliği uygulaması gelmektedir. Bu batarya kimliğinde, diğer şeylerin yanı sıra bataryanın CO2 ayak izi, bileşimi ve sökülmesine ilişkin bilgilerin de yer alması gerekmektedir.
Yeni Batarya Yönetmeliği servisler için ne anlama geliyor?
Yeni Batarya Yönetmeliği, bağımsız araç servisleri için iyi haberler içeriyor: Gelecekte, elektrikli araçların bataryalarına bakım ve onarım yapabilecekler. Direktif, elektrikli araçların bataryalarının çıkarılabilir ve değiştirilebilir olmasını şart koşmaktadır. Üreticiler, onarım ve değişim için gerekli tüm bilgileri araç servislerindeki uzmanların kullanımına sunmak ve araç üzerinde arıza teşhisi için gerekli erişimi sağlamak zorundadır.
Peki bunun Euro 7 ile ne ilgisi var?
Bataryalar ve motorlu araç pazarı ile bağlantılı olarak, şu sıralar sıklıkla başka bir terimden bahsediliyor: Euro 7 egzoz emisyon standardı. Mevcut duruma göre, 2026 yılından itibaren ilk kez tescil edilen yeni otomobil modellerinin bu standardın gerekliliklerini yerine getirmesi gerekmektedir. Buna elektrikli otomobillerdeki bataryaların dayanıklılığı da dahildir: Beş yıl sonra sağlık durumu (State of Health) en az , sekiz yıl veya 160.000 km sonra ise en az p olmalıdır. Bu şekilde bir yandan otomobilinin değer kaybına karşı araç sahibi korunmalı, diğer yandan da çekiş bataryalarının CO2 bilançosu iyileştirilmelidir.