Bandenspanningscontrolesysteem (tpms)
Sinds het einde van 2014 hebben alle nieuwe voertuigen standaard een bandenspanningscontrolesysteem. Dit waarschuwt voor te lage bandenspanningen en beschermt de automobilist zo tegen een verhoogd brandstofverbruik en beschadigde banden. Technici vinden op deze pagina allerlei details over de betreffende systeemvarianten, praktijktips voor het vervangen van wielen en belangrijke aanwijzingen die bij de bandenmontage in acht moeten worden genomen.
Belangrijke veiligheidsinstructie
De volgende technische informatie en praktische tips zijn door HELLA ontwikkeld om garages bij hun werkzaamheden professioneel te ondersteunen. De op deze website beschikbare informatie mag alleen worden gebruikt door vakmensen die in de desbetreffende materie zijn opgeleid.
Bandenspanningscontrolesysteem
De bandenspanning is een belangrijke veiligheidsfactor van de auto. De vaakst voorkomende bandenschade is te wijten aan geleidelijk spanningsverlies. Dit spanningsverlies wordt door de bestuurders van het voertuig vaak te laat opgemerkt. Een te lage bandenspanning leidt tot een verhoogd brandstofverbruik en slechte rijprestaties. Ook een verhoging van de bandentemperatuur en een sterkere slijtage zijn hier gevolgen van. De band kan plotseling klappen als gevolg van een lage bandenspanning. Dit vormt een enorm veiligheidsrisico voor alle inzittenden. Daarom zijn bandenspanningscontrolesystemen (TPMS) sinds november 2014 verplicht voor alle nieuwe voertuigen in de EU.
Ook de universele onderdelenhandel biedt verschillende systemen ter aanvulling aan. Bandenspanningscontrolesystemen bewaken de bandenspanning en de bandentemperatuur. TPMS is al langer op de markt beschikbaar, vooral in voertuigen van de topklasse. In de Verenigde Staten zijn ze al meerdere jaren verplicht in nieuwe voertuigen. Het is dus tijd dat elke werkplaats vertrouwd raakt met dit onderwerp. Het TPMS systeem kan door een gebrekkige kennis reeds bij de wielvervanging beschadigd raken.
Men maakt een onderscheid tussen twee fundamenteel verschillende systemen: de indirecte en de directe bandenspanningscontrolesystemen.
Indirect bandenspanningscontrolesysteem
Direct bandenspanningscontrolesysteem
Waarop moet bij de montage van de wielen/banden worden gelet?
Voor de wiel- of bandenwissel moet er in principe op worden gelet of het voertuig over een TPMS beschikt. Dit is bijvoorbeeld te herkennen aan een gekleurd ventiel, een gekleurde ventielkap, een symbool op het combi-instrument of een extra weergave-eenheid (bij achteraf aangebrachte systemen). Het wordt aanbevolen om de klant reeds bij de voertuigaanname naar een TPMS te vragen en op de bijzonderheden te wijzen.
Bandenspanningscontrolesysteem
| Systeem | Fabrikant | Beschrijving | Gebruikt bij |
| TSS | Beru | Tire Safety System – direct metend TPMS met vier afzonderlijke antennen | Audi, Bentley, BMW, Ferrari, Land Rover, Maserati, Maybach, Mercedes, Porsche, VW, bedrijfswagens |
| SMSP | Schrader, verkoop in Duitsland: Tecma | Direct metend TPMS met een centrale antenne | Citroen, Opel, Peugeot, Renault, Chevrolet, Cadillac |
| DDS | Continental Teves | Deflection Detection System – Indirect metend TPMS | BMW, Mini, Opel |
| TPMS | Continental Teves | Tire Pressure Monitoring System – direct metend TPMS | Opel |
| VDO | BMW, Citroen, Fiat, Ford, Honda, Hyundai, Infiniti, Jaguar, Jeep, Kia, Lada, Lancia, Land Rover, Mazda, Mercedes Benz, Mini, Mitsubishi, Nissan, Peugeot, Renault, Suzuki, Tesla, Volkswagen, Volvo | ||
| Warn Air | Dunlop | Indirect metend TPMS | BMW, Mini |
| Tire Guard | Siemens VDO | Direct metend TPMS met een vast in de band geïntegreerde, batterijloze sensor | Renault |
| Smar Tire | Verkoop: Seehase | Direct metend TPMS voor aanbrenging achteraf | Universeel |
| X-Pressure | Pirelli | Direct metend TPMS voor aanbrenging achteraf | Universeel |
| Road Snoop | Nokian | Direct metend TPMS voor aanbrenging achteraf | Universeel |
| Magic Control | Waeco | Direct metend TPMS voor aanbrenging achteraf | Universeel |
No liability assumed
Tire Safety System (TSS) Beru
Het TSS van Beru wordt bij veel voertuigfabrikanten standaard ingebouwd, maar ook als accessoire of als aanvulling aangeboden. BMW noemt het Beru-systeem "RDC", bij Mercedes en Audi heet het "Bandenspanningscontrolesysteem". Het bestaat uit telkens vier (bij extra reservewielbewaking telkens vijf) aluminium ventielen, wielelektronica (wielsensoren), antennen en een stuureenheid. De wielelektronica en de ventiel worden op de velg gemonteerd. De draadloze ontvangers bevinden zich in de wielkast. De weergave-eenheid is bij standaard ingebouwde systemen in het combi-instrument geïntegreerd.
Na een wiel-/bandenwissel, de wissel van de wielposities, de vervanging van de wielsensoriek of een bewuste verandering van de bandenspanning (bijv. bij een volledig geladen voertuig) worden de nieuwe spanningen door TSS overgenomen. Daarvoor moeten eerst alle banden met de voorgeschreven of speciaal gekozen spanning worden gevuld. De waarden worden opgeslagen door op de kalibratietoets te drukken. Het systeem controleert daarna of de spanningen realistisch zijn (bijv. de minimale druk of de verschillen tussen links en rechts. Als de wielen, bijv. bij seizoenswissel, in de kofferruimte van het betreffende voertuig worden getransporteerd, bevinden ze zich in de reikwijdte van de stuureenheid. Als de te vervangen wielen reeds in het systeem zijn ingelezen, ontvangt de stuureenheid in plaats van de gewoonlijke vier (met reservewiel vijf) signalen, nu acht of negen signalen. In dit geval meldt het systeem zich als "niet beschikbaar".
Hetzelfde kan gebeuren wanneer er gedemonteerde wielen van een ander voertuig met eveneens een TPMS in de buurt zijn. Maak het ook aan de klant duidelijk dat het systeem dan opnieuw moet worden gekalibreerd. De kalibratie van het standaard-TSS is voertuigspecifiek. Handleidingen hiervoor zijn beschikbaar op de website van Beru.
PRAKTIJKTIP
Vooral Franse voertuigfabrikanten gebruiken het SMSP-systeem van Schrader. Dit systeem onderscheidt zich door het feit dat het slechts over één draadloze ontvanger (antenne) beschikt.
De posities van de wielen worden door de verschillende kleuren van de ventielen onderscheiden:
- Groene ring = vooraan links
- Gele ring = vooraan rechts
- Rode ring = achteraan links
- Zwarte ring = achteraan rechts
Na een bandenmontage of na de vervanging van een sensor kan een codering van de sensoren vereist zijn, aangezien een positieverschil van de wielen door slechts één antenne niet wordt herkend of de draadloze verbinding werd verbroken. Aangezien de elektronica bij dit systeem tijdens de stilstand van het voertuig slechts om de 15 minuten de spanning meet en de meetwaarden slechts één keer per uur naar de stuureenheid stuurt, heeft men voor de codering naast een diagnoseapparaat ook een zogenaamde "ventielwekker" nodig.
Deze verzoekt de wielsensoriek draadloos de meetwaarden aan de stuureenheid over te dragen.
PRAKTIJKTIP
Na de demontage van de wielen (bijvoorbeeld bij een
remreparatie
) moeten ze opnieuw worden gemonteerd op de positie waarin ze zich oorspronkelijk bevonden. Anders kunnen er weergavefouten van het TPMS ontstaan (bijv. Renault Laguna 2).
Er wordt bij nagenoeg alle spanningssystemen in het frequentiebereik van 433 MHz gezonden. Dit frequentiebereik wordt echter ook door bijvoorbeeld draadloze apparaten, draadloze koptelefoons, alarmsystemen en garagedeuraandrijvingen gebruikt. Gelieve hier rekening mee te houden wanneer er storingen van het TPMS zouden ontstaan. De actuele ontwikkeling gaat richting kleine, batterijloze (transpondertechnologie) actieve systemen die in het karkas worden gekleefd of in de banden worden geïntegreerd. Deze systemen werken in het niet zo storingsgevoelige bereik van 2,4 GHz en kunnen naast temperatuur- en spanningswaarden ook nog andere informatie zoals de toestand van de rijbaan en slijtage registreren.
Tegenwoordig behoren bandenspanningscontrolesystemen even vanzelfsprekend tot de uitrusting van een voertuig als ABS of airco .
Bij alle bewakingstechnologieën mag één ding echter niet uit het oog worden verloren. Een TPMS corrigeert de luchtdruk niet zelfstandig en geeft ook geen uitkomst over de ouderdom of de profieldiepte van de band. Zo zal het ook in de toekomst noodzakelijk zijn om de banden regelmatig te controleren als belangrijkste verbinding tussen het voertuig en de rijbaan.
Direct bandenspanningscontrolesysteem – Voorbeeld Mercedes-Benz W212 E350
De onderstaande informatie wordt bij wijze van voorbeeld weergegeven voor een Mercedes-Benz W 212 E350 met een direct bandenspanningscontrolesysteem. Bij dit voertuig zijn er bij alle vier de wielen sensoren ingebouwd die de bandenspanning doorgeven aan een regeleenheid van hogere orde. Aan de hand van de gegevens van de wieltoerentalsensoren bewaakt het bandenspanningscontrolesysteem de bandenspanning. Als er bij een wiel een spanningsverlaging wordt vastgesteld, krijgt de bestuurder als waarschuwing hiervoor op het multifunctionele display van het combi-instrument de aanwijzing 'Bandenspanningsverlies' te zien.
Bandenspanning in het systeem instellen en opslaan
In de volgende gevallen moet er een basisafstelling van de bandenspanningswaarden in het systeem plaatsvinden:
- Er is een waarschuwing van het bandenspanningscontrolesysteem geactiveerd.
- De bandenspanning is veranderd of ingesteld.
- Er zijn banden of wielen omgezet of vervangen.
- De accu is losgekoppeld of vervangen.
Op het display worden de volgende waarschuwingen weergegeven:
- 'Bandenspanning corrigeren'. De bandenspanning van minimaal één band is te laag en deze band moet bij gelegenheid worden bijgevuld
- 'Banden controleren'. De bandenspanning van een of meer banden is sterk afgenomen
- 'Let op band defect'. De bandenspanning van een of meer banden is plotseling sterk afgenomen
Aanwijzing!
Neem in dit verband altijd de betreffende onderhouds- en reparatie-instructies van de voertuigfabrikant in acht!
Indirect bandenspanningscontrolesysteem – Voorbeeld Mazda CX-5
De onderstaande informatie wordt bij wijze van voorbeeld weergegeven voor een Mazda CX-5 met een indirect bandenspanningscontrolesysteem. Dit systeem meet de bandenspanning van alle vier de banden. Aan de hand van de gegevens van de wieltoerentalsensoren bepaalt de ABS-regeleenheid de bandenspanning. Als er bij een wiel een spanningsverlaging wordt vastgesteld, wordt de bestuurder optisch en akoestisch gewaarschuwd. Voor een goede werking moet het systeem met de voorgeschreven bandenspanning worden geïnitialiseerd.
Bandenspanning in het systeem instellen en opslaan
In de volgende gevallen moet het systeem opnieuw worden geïnitialiseerd:
- De bandenspanning is gecorrigeerd.
- Er is een band vervangen.
- De wielen zijn omgezet.
- De ABS-regeleenheid is vervangen of losgekoppeld.
- De accu is losgekoppeld of vervangen.
- Het waarschuwingslampje van het bandenspanningscontrolesysteem brandt.
Uitvalsoorzaken
Omdat het systeem veranderingen in de toestand van de banden registreert, kan er in de volgende gevallen een waarschuwing worden gegeven:
- De ingestelde bandenspanning ligt duidelijk boven de voorgeschreven waarde
- De combinatie van wielen en banden komt niet overeen met de door de voertuigfabrikant voorgeschreven specificatie
- Gebruik van een noodwiel of sneeuwkettingen
- Agressief rijden, sterk accelereren of remmen op een traject met veel bochten
- Eenzijdige belasting door te sterke belading aan één kant van het voertuig
Aanwijzing!
Neem in dit verband altijd de betreffende onderhouds- en reparatie-instructies van de voertuigfabrikant in acht!
EU-wetgeving met betrekking tot de bandenspanningscontrole
Op 10 maart 2009 heeft het Europees Parlement in Straatsburg officieel zijn goedkeuring gehecht aan een voorstel voor een verordening (EG Nr. 661/2009) van de Commissie om de typegoedkeuring van voertuigen in Europa te vereenvoudigen. Deze verordening schreef daarbij ook de verplichte invoering van reeds betrouwbare technologieën, waaronder de bandenspanningscontrolesystemen (TPMS), voor. "Voertuigen van klasse M1/M1G moeten met een nauwkeurig bandenspanningscontrolesysteem worden uitgerust, dat de bestuurder binnen in de auto waarschuwt wanneer in een van de banden verlies van spanning optreedt waardoor niet langer wordt voldaan aan de voorwaarden voor een optimaal brandstofverbruik en voor de garantie van de veiligheid op straat. De omzetting vond daarbij stap voor stap plaats: vanaf november 2012 moesten alle nieuw goedgekeurde voertuigtypes met bandenspanningscontrolesystemen zijn uitgerust. Vanaf november 2014 geldt dit voor alle nieuw toegelaten voertuigen.
Hoe nuttig is dit artikel voor jou?
Succes
Succes
Succes
Succes
Fout
Please tell us what you did not like.
Thank you for your feedback!
Wrong Captcha
Something went wrong
Misschien bent u ook geïnteresseerd in



