Smiling since 1974 – Met Jumbo op reis door de decennia
BACK
jumbo-weiterentwicklung-scheinwerfer-hella
ikone-70er-jahre-kaeseigel
videokassetten
plueschwuerfel-auto-kult
mp3-player
mobilitaet-der-zukunft-trends

Smiling since 1974 – Met Jumbo op reis door de decennia

08/07/2020

Hij zorgt voor licht in het donker – en dat al bijna een halve eeuw lang. Wat heeft de extra koplamp Jumbo in deze periode onderweg niet allemaal gezien? Dat is van alles geweest – van leuke kleine autootjes en karakteristieke DDR-modellen tot SUV's met de laatste technische snufjes.

Maar niet alleen onze Jumbo is in de loop van de tijd dankzij steeds weer nieuwe eisen veranderd – om bij het model 2020 uiteindelijk een brede led-lichtsignatuur in de vorm van een glimlach te worden … De afgelopen vijftig jaar is ook de tijdgeest en daarmee de autobranche heel anders geworden. Laten we samen terugblikken!

Ga dus met ons mee op een boeiende roadtrip door de decennia en geniet samen met ons een paar mooie momenten lang van het nostalgische "Zo was het toen"-gevoel. We zijn benieuwd wat jullie nog weten.

De jaren 70: dikdoeners en praktische dwergen

We beginnen in de tijd dat kaasegels nog niet retro, maar een culinair hoogtepunt op ieder buffet waren. Broeken met wijde pijpen, lang golvend haar, love, peace & harmony waren helemaal in. We speelden 'Pong' op de console en leefden gespannen mee met Luke en Leia in de eerste 'Star Wars'-bioscoopfilm.

 

Om na zo veel nagelbijten weer tot zichzelf te komen, liet een complete generatie zich in psychedelisch behangen woonkamers tot rust brengen door het op- en neergaande licht van een lavalamp. Ook buiten op straat was heel wat te zien. Hippie-bussen in bonte kleuren deelden de weg met zorgvuldig onderhouden kleine autootjes. Jullie weten het vast allang: we hebben het natuurlijk over de jaren 70.

 

De autotrends van toen werden onder andere bepaald door de wens naar efficiëntie en een toenemend veiligheidsbewustzijn. Zo ontwikkelden betaalbare, praktische en compacte auto's voor Jan Modaal zich bijvoorbeeld tot regelrechte verkoophits. Om ervoor te zorgen dat bestuurders en passagiers ook veilig van A naar B konden komen, deed het antiblokkeersysteem – of kortweg ABS – zijn intrede in de auto's. Het risico om voor dikdoener uitgemaakt te worden, liepen daarentegen de liefhebbers van aerodynamisch design: voor- en achterspoilers veranderden plotseling zelfs de gewoonste auto in een flitsende sportwagen – in elk geval optisch (afb. 2).

 

De grote vrijheid op twee wielen

Een zadel in de vorm van een banaan en een stuur in de vorm van een hertengewei – jullie weten vast wel om wat voor voertuig het hierbij gaat? Natuurlijk, de chopper! Kinderen en jongeren cruiseten op deze vaak individueel gedecoreerde fietsen door de buurt en maakten zo heel wat stoepen onveilig.

 

Ook vrachtwagens ondergingen in de jaren 70 zowel optisch als technisch flinke veranderingen. Het frontstuurmodel maakte een onstuitbare opmars ten koste van het torpedofrontmodel, waardoor de markant uitstekende motorkap langzaam maar zeker verdween. De eens zo dominante benzine- en tweetaktmotoren kregen met de dieselmotor een krachtiger opvolger.

 

Voor HELLA was 1974 een belangrijk jaar in de bedrijfshistorie: het eerst Jumbo-model aanschouwde het levenslicht. Karakteristiek voor de Jumbo 210 was zijn rechthoekige vorm en zijn heldere afdekglas. Hij was tot 2016 verkrijgbaar als mistlamp en grootlicht. Weten jullie het nog?

 

  De jaren 80: iconische voertuigen uit de 'droomfabriek'

Er is vrijwel geen decennium dat zulke grote tegenstellingen kende als het tijdperk van de witte tennissokken, VHS-cassettes en magische kubus (afb. 3). Terwijl de een vol afschuw terugdenkt aan dubieuze mode-excessen als discokleding, aerobics-beenwarmers en schoudervullingen (!), krijgt de ander stralende ogen en een zwijmelende blik. De reden: iconische, onvergetelijke voertuigen zoals KITT uit Knight Rider of de wonderlijke sportwagen uit 'Back to the Future'. 'KITT' had niet alleen kunstmatige intelligentie onder de motorkap, maar ook David Hasselhoff achter het stuur – als de voor het goede strijdende Michael Knight.

 

Het enige wat dit kon toppen, was de tot tijdmachine omgebouwde gevleugelde slee waarmee Doc Brown en Marty McFly op een onvergetelijke manier een chaos aanrichtten. Bij het rondhangen met onze vriendengroep zetten we de ghettoblaster op maximaal volume, droomden we van Bruce Springsteens 'Pink Cadillac' of lieten we ons meeslepen door Tracy Chapmans 'Fast Car'.

 

Monsterachtig groot

 

In de jaren 80 moest alles zo groot, extreem en opvallend mogelijk zijn. Monstertrucks pasten dus perfect in dit beeld. Misschien kunnen jullie je het gevaarte nog herinneren dat 'Bigfoot' heette: een gemodificeerde pick-uptruck met enorme banden waarmee de bestuurder op een spectaculaire manier over een hindernisparcours raasde en daarbij oude auto's platreed. Het is dan ook niet verwonderlijk dat pick-uptrucks in die tijd in de VS enorm populair werden en de dealers hun afzet geweldig zagen toenemen.

 

Ook een reusachtige truck veroverde het witte doek: in de dystopische film Mad Max 2 stal een zware krachtpatser bijna de show ten koste van Mel Gibson. Overigens kon het vervolg 'Fury Road' uit 2015 het evenmin stellen zonder een met zware wapens uitgeruste truck: in deze film haalt de zogenaamde 'War Rig' halsbrekende toeren uit in de woestijn. Iets kleiner – maar niet minder roemrijk – was de bekende rood-zwarte van met V8-Motor uit de serie 'The A-Team' waarmee Hannibal, Face, Murdock, en B.A. in hun strijd tegen het onrecht op pad waren.

 

Daarnaast kwam in de jaren 80 het onderwerp 'uitstootvermindering' in het middelpunt van de belangstelling te staan. Vanaf halverwege de jaren 70 deden in de VS katalysatoren in grootse stijl hun intrede in nieuwe auto's en rond 1985 begon ook Duitsland deze trend te volgen. Met deze techniek kunne toxische stoffen als koolmonoxide en onverbrande koolwaterstoffen chemisch worden omgezet in minder schadelijke stoffen. De verdere ontwikkeling van de tweewegkatalysator werd driewegkatalysator genoemd en kon in tegenstelling tot zijn voorganger ook stikstofoxide uit de uitlaatgassen filteren.

 

Over het algemeen werden de jaren 80 gekenmerkt door een ware technologie-hype: turboladers, vierwielaandrijving en innovatief klinkende bijnamen waren bijna standaard.

 

De jaren 90: met de 'Rennpappe' naar het Westen

 

Rrring, rrrring! Rinkelt daar soms een telefoon? Ja – en niet zomaar één, maar een autotelefoon. Dit state-of-the-art-gadget, dat kleiner was dan een baksteen maar wel groter dan een briket, maakte het mogelijk om nog snel even de boodschappenlijst op afstand door te geven. Wie het niet zo breed had, hing liever een pluizig-pluchen dobbelsteen of een wonderboom met vanillegeur aan de achteruitkijkspiegel (afb. 4).

 

En wat was dat?! Opeens verschenen er andere automodellen dan gebruikelijk in het West-Duitse straatbeeld. Met de val van de Berlijnse muur en de opening van de grenzen in 1989 konden de voormalige DDR-burgers plotseling overal naartoe: met hun DDR-auto's – ook wel liefkozend 'Rennpappe' ('racekarton') of 'Plastebomber' ('plasticbom') genoemd – snoven ze de lucht van de vrijheid op en gingen ze op verkenning op de West-Duitse wegen.

 

Het verschil tussen de auto's uit het Oosten en Westen was opzienbarend. Zo had de typisch Oost-Duitse auto een tweetaktmotor en een carrosserie van een met kunststof bekleed metalen geraamte – en werd deze regelmatig belachelijk gemaakt. Tegen de modellen uit het Westen met hun vele pk's moest hij hopeloos het onderspit delven. Het duurde dan ook niet lang, voordat de bezitters hun DDR-wagens inruilden voor moderne voertuigen. Ironie van de geschiedenis: tegenwoordig zijn heel wat Oost-Duitse modellen bekender dan andere auto's uit deze tijd.

 

Compact is troef

 

Wat zich verder nog afspeelde? De jeugd treurde om Kurt Cobain, de leadzanger van de band Nirvana, vertroetelde een virtueel kuiken als huisdier of dweepte met de Backstreet Boys of de Spice Girls.

 

De eerste automatische schakelingen in vrachtwagens maakten chauffeurs die lange afstanden moesten afleggen, het leven gemakkelijker. Ook gingen vrachtwagens een grotere rol spelen in het goederentransport en werden ze naast het spoorwegverkeer van steeds meer logistieke betekenis. Tegenwoordig zouden zonder het vrachtverkeer niet alleen heel wat supermarkten leeg blijven, maar zouden we ook tevergeefs wachten op de pakketten die we hebben besteld ...

 

Van groot tot klein: kleine auto's waren in de jaren 90 weer helemaal in en werden gewaardeerd vanwege hun compactheid. Dwars op de stoep parkeren? Voor sommige van de smarte mini-modellen geen enkel probleem. Ook compacte SUV's deden hun intrede. De bezitters van een cabriolet genoten van het gevoel van vrijheid, frisse lucht en zonnestralen op de huid – 'topless' was in de jaren 90 een echte blikvanger. Over blikvangers gesproken ... sommige mensen kon het niet bont genoeg zijn: multicolor-carrosserieën in alle kleuren van de regenboog streden om het hardst om onze aandacht.

 

Kleurrijk ging het er ook in 1996 aan toe bij de release van de Jumbo 220 van HELLA: dit lichtwonder had de hoekige vorm van zijn voorganger als uitgangspunt, maar was behalve met een klassiek doorzichtig afdekglas ook verkrijgbaar met een opvallend blauw lampglas.

 

De jaren 00: prijzige exclusiviteit tegenover goedkope massaproducten

 

De jaren 2000 brachten ons rug-tattoos, de euro en het wereldkampioenschap voetbal in Duitsland. We sloten allemaal ijverig beltoon-abonnementen af, de 'Crazy Frog' jengelde op onze mobiele telefoons en iedereen was blij dat de wereld in de nacht van 31 december 1999 op 1 januari 2000 toch niet onderging. Op cd's gebrande muziek gaf het stokje door aan moderne mp3-spelers. (afb. 5). Castingshows beleefden hun bloeitijd – net als Britney Spears. Daarnaast staan de jaren 2000 bekend als de geboortejaren van sociale netwerken als Facebook en Twitter.

 

Op de automarkt maakten modellen in retrodesign een comeback. Vooral de jaren 50 en 60 dienden als stijlvoorbeeld. Helemaal in waren ook terreinwagens, die evenwel niet waren bedoeld voor gebruik onder uitdagende offroad-omstandigheden, maar op het gladde asfalt in de stad.

Hybride aandrijvingen: het is de mix die het 'm doet

 

In de jaren 2000 werd de grondsteen gelegd voor een technologie van de toekomst: hybride aandrijvingen. Bij vertegenwoordigers van dit genre werd een verbrandingsmotor gekoppeld aan een elektrische aandrijving.

 

Ook de Jumbo maakte een evolutiesprong: bij het model 320 FF koos HELLA voor het eerst voor halogeen. Dit model met zijn transparante afdekglas was bovendien uitgerust met een halogeen-positielicht. Daarnaast was de Jumbo 320 FF verkrijgbaar met blauwgetint glas. Bij het design nam HELLA afscheid van de beproefde hoekige vorm ten gunste van een model met een vloeiende belijning.

 

Nu: alternatieve aandrijvingen zijn in opmars

 

En nu? Wat beweegt ons – en hoe willen we ons in de toekomst bewegen? Een grote trend die bepalend is voor 2020 en dat beslist ook zal zijn voor de komende jaren, zijn alternatieve aandrijvingen. Deze trend is enerzijds op gang gekomen als gevolg van de toenemende milieubelasting door uitlaatgassen en anderzijds door het dreigende tekort aan fossiele brandstoffen. De 'groene lifestyle' is op alle fronten waarneembaar. Er wordt kritisch gekeken naar de herkomst van levensmiddelen, scholieren verheffen hun stem op klimaatstakingen en producten worden beoordeeld op hun duurzaamheid. Op weg naar de energietransitie is ook de auto in het middelpunt van de belangstelling komen te staan (afb. 6).

 

Tot nu toe was onze mobiliteit afhankelijk van aardolie. Sinds enige tijd winnen echter ook alternatieve aandrijftechnieken zoals elektriciteit en waterstof terrein. En in de bedrijfswagenbranche experimenteren de fabrikanten eveneens met brandstofcellen. Het is te verwachten dat naarmate het bereik groter wordt, ook de vraag naar dergelijke voertuigen zal toenemen. Het is dus waarschijnlijk alleen nog een kwestie van tijd tot de eerste brandstofcel-vrachtwagen op de weg komt.

 

Geven we het stuur binnenkort uit handen?

 

Het onderwerp 'zelfrijdende auto's' fascineert ons al sinds de jaren 50 van de vorige eeuw. Maar we zijn nu op een punt gekomen waarop autonoom rijden geen science fiction meer is. De hiervoor noodzakelijke technologieën zijn aanwezig – alleen de bijbehorende infrastructuur ontbreekt nog. En er moeten nog een aantal belangrijke juridische en ethische vragen worden beantwoord. Het blijft dus spannend waartoe de technische vooruitgang de komende jaren zal leiden.

 

Ook de Jumbo maakt dit jaar een belangrijke evolutiesprong: de Jumbo 320 FF heeft dankzij het led-positielicht een maximale opbrengst en zorgt met zijn heldere afdekglas voor vrij zicht op de weg. Tegelijkertijd wordt er met de toepassing van de led-technologie ook energie bespaard.  

 

Na de reis is voor de reis

 

Wat vinden jullie tot nu toe van onze nostalgische reis van de jaren 70 naar het heden? Welke auto's verbinden jullie met deze tijd? Laat het ons weten: op Facebook, LinkedIn of Instagram. We kijken uit naar jullie herinneringen en commentaar. Oh, jullie willen weten waarom de claim voor onze nieuwe Jumbo 'The new streetsmile' luidt? Bekijk hem dan gewoon eens! Hier moet je zijn:

 

We zijn trouwens benieuwd wat we over dertig jaar kunnen schrijven over de jaren 2020, 2030 en 2050 ...