Hoogspanning in de autogarage: Bent u er klaar voor?

Hoeveel elektrische auto's zijn er in Duitsland

Volgens de Bundesanstalt für Automobilwesen (KBA) was 44,2 procent van alle nieuw geregistreerde personenauto's in Duitsland in de periode van januari tot juli 2022 uitgerust met alternatieve aandrijfsystemen (BEV, hybride, plug-in hybride, brandstofcel, gas en waterstof). In vergelijking met dezelfde periode vorig jaar steeg het aandeel van alternatieve aandrijfsystemen met een indrukwekkende 13 procent. Met 24,9 procent (+10,2 procent) waren nieuwe auto's met elektrische aandrijving (BEV), plug-in, brandstofcel) goed voor ongeveer een kwart van alle nieuwe registraties. Accu-elektrische personenauto's hadden in de rapportageperiode een aandeel van 13,6% in de nieuwe registraties, een stijging van 27,1%. Als we kijken naar de cijfers voor Europa als geheel, bleef de verkoop van accu-elektrische voertuigen in de EU in het tweede kwartaal van 2022 groeien en was deze goed voor 9,9 procent van het totale aantal registraties van personenauto's.

Hoogspanningsopleiding in de automobielsector: Kwalificatie is alles

Als men onderhouds- en reparatiewerkzaamheden aan hoogspanningsvoertuigen wilt uitvoeren, moet men over de juiste vakbekwaamheidscertificaten beschikken. De Hella Academy biedt dienovereenkomstige kwalificaties aan. Alleen dan mag men aan hoogspanningsvoertuigen werken. Maar dit alleen is niet genoeg. BEV's hebben verschillen in het ontwerp, die u moet kennen. Daarnaast speelt het thema rijassistentiesystemen een steeds belangrijkere rol. De Hella Academy biedt ook cursussen aan over deze en talrijke andere onderwerpen (waaronder voertuigdiagnostiek met systemen van Hella Gutmann).

Hoogspanningsvoertuig ontkoppelen: Praktische kennis

Naast de technische basiskennis en kwalificatie is praktische kennis essentieel als u aan hoogspanningsvoertuigen wilt werken. Een centraal thema is bijvoorbeeld het ontkoppelen van het hoogspanningssysteem. Niet alleen de "vijf veiligheidsregels" zijn relevant, maar ook de kennis van verschillende specificaties van de fabrikant en speciale oplossingen. Alleen door de instructies van de fabrikant te volgen kan een veilige ontkoppeling (service disconnect) van het hoogspanningssysteem plaatsvinden.

De vijf veiligheidsregels voor het werken aan hoogspanningsvoertuigen

  1. Ontkoppelen
  2. Tegen opnieuw inschakelen beveiligen
  3. Spanningsloosheid vaststellen
  4. Aarden en kortsluiten
  5. Naburige, onder spanningstaande onderdelen afdekken ofafschermen

Werkzaamheden aan hoogspanningsvoertuigen

Potentieel gevaar

Bij reparatie- of onderhoudswerkzaamheden in de garage kan nooit volledig worden uitgesloten dat onder spanning staande delen door de mechatronicus worden aangeraakt. Dit geldt in het bijzonder voor ongevallenvoertuigen. Onachtzaamheid of een verkeerde beweging bij hoogspanningsvoertuigen (van 60 V DC of 30 V AC) kan al snel gevaarlijke gevolgen hebben voor de gezondheid. Zo is 50 volt al voldoende om een levensgevaarlijke stroom van 50 mA (milliampère) te laten lopen. Het gevaar hangt af van de hoe lang de mechatronicus contact maakt en van de persoonlijke fysiologie, ofwel de weerstand van het menselijk lichaam, die ongeveer tussen de 700 en 1.000 ohm ligt. Des te belangrijker is het om bij onderhouds- en reparatiewerkzaamheden de veiligheidsvoorschriften in acht te nemen (ongevalpreventievoorschriften BGV/GUV-V A1, A3). De specificaties van de autofabrikanten dienen strikt te worden nageleefd.

Hoogspanningsapparatuur voor garages

Ook voor werkzaamheden aan hoogspanningsvoertuigen moet geschikt gereedschap worden voorgeschreven. Derhalve zijn de specificaties van de DIN-normen VDE 0105-100, DIN 0100-10 van toepassing. Er is VDE-gekeurd gereedschap nodig dat een isolatiebescherming tot 1.000 V garandeert. Van alle handgereedschap, met inbegrip van momentsleutels of ringsleutels, moet de isolatie volgens IEC 60900 worden getest. Een geschikte spanningstester (volgens DIN VDE 0682-401) of door de desbetreffende voertuigfabrikant goedgekeurde meetapparatuur is nodig om de afwezigheid van spanning vast te stellen. Trouwens: Talrijke gereedschapsfabrikanten bieden complete gereedschapswagens met bijbehorend hoogspanningsgereedschap aan. Daar komen nog eens passende beschermingsmiddelen bij, bestaande uit isolerende handschoenen, een isolatiemat en oogbescherming.

 

Het is ook absoluut noodzakelijk dat de werkplek wordt beveiligd en dat de auto speciaal wordt gemarkeerd als een hoogspanningsvoertuig door middel van een "kegel". U kunt het beste een vaste werkplek afbakenen die u zo nodig kunt afzetten met paaltjes, inclusief linten of schaarhekken. Zo kan de benodigde apparatuur ook binnen handbereik worden geplaatst, en wordt de aandacht niet afgeleid door onnodig zoeken naar gereedschap. Een sta-bureau, inclusief een computer waarop u voertuigrelevante informatie kunt oproepen, completeert de garage-uitrusting. De installatie van een wall-box in de garage is ook zinvol. Zo kunt u uw klanten de "volledige" service bieden.

Hoogspanningscomponenten van elektrische auto's

Thermomanagement elektrisch voertuig

In puur elektrische voertuigen (BEV) speelt bijvoorbeeld het thermomanagement een centrale rol. Een hoogspannings-aircocompressor koelt het interieur en de accu in de zomer. Bij lithium-ionaccu's bijvoorbeeld mag de celkerntemperatuur tijdens het gebruik niet boven 40°C stijgen om een optimaal rendement te bereiken en vroegtijdige veroudering te voorkomen - dit wordt conditionering genoemd. Compressoren met een wisselstroommotor hebben een in de behuizing geïntegreerde omvormer om de binnenkomende gelijkstroom om te zetten. Een uitgekiend (multi-circuit) thermomanagementsysteem, waaronder een krachtige pomp (MPX van HELLA), die ook verantwoordelijk is voor de koeling van de elektrische machine en de vermogenselektronica (die beide permanent gekoeld moeten worden), zorgt ervoor dat de temperatuur in overeenstemming met de vraag wordt gehouden. Bijbehorende kleppen regelen de koelmiddelbehoefte. De elektronische klepactuator (eVA) van HELLA is bijvoorbeeld verantwoordelijk voor de aansturing van een meerwegklep die de koelvloeistof in het koelcircuit verdeelt. Hierbij opent en sluit de actuator de respectievelijke in- en uitgangen van de klep, waarbij de temperatuur van het koelmiddel ook via een mengfunctie kan worden geregeld.

Hoogspanningslucht- of waterverwarmers worden gewoonlijk gebruikt om het interieur in de winter te verwarmen, en in veel gevallen wordt ook een warmtepomp gebruikt. Bovendien wordt tegenwoordig ook de afvalwarmte van de elektrische motoren en de accupakketten gebruikt. Uiteindelijk is het de bedoeling de hoogspanningsaccu's zoveel mogelijk te ontzien om de actieradius van het voertuig niet negatief te beïnvloeden.

 

Al deze systemen moeten worden onderhouden, waarbij bijvoorbeeld ook de juiste koelvloeistof een rol speelt. "Regelmatig onderhoud aan het thermomanagementsysteem is de olieverversing van de toekomst", zegt expert Andreas Lamm in een technisch artikel op het brancheportaal op www.krafthand.de.

Waarom heeft een elektrische auto een 12V-accu?

De klassieke 12V-voertuigaccu speelt ook een belangrijke rol in elektrische voertuigen. Hij voedt het laagspanningssysteem van het voertuig en zorgt voor de goede werking van bijvoorbeeld de centrale vergrendeling, de binnenverlichting, de boordcomputer en vooral de besturingseenheden. Daar komen de ruitenwissers, verlichting of stuurhulp nog bij. Uiteindelijk dient hij als back-up om de centrale veiligheidsfuncties in de elektrische auto in stand te houden in geval van "hoogspanningsuitval". En trouwens: Bij elektrische auto's is er geen dynamo; het opladen van de 12V-accu gebeurt door een gelijkspanningsomvormer.

Hoogspanningsvoertuigen in uw garage: Doe meer aan communicatie

Kunt u ook "elektrisch" doen?

Wanneer een afspraak bij uw garage is gepland, weten uw klanten al lang dat ze u als professional kunnen vertrouwen. Het is meestal niet van belang om welk voertuigmodel, welke motor of welke uitvoering het gaat. Maar maakt u ook het bruggetje naar elektromobiliteit? In feite moeten veel onafhankelijke garages meer aan communicatie doen - veel klanten weten niet dat ze ook "elektrisch" kunnen.

Spannende perspectieven

Het is een fundamentele zakelijke beslissing om u het onderwerp hoogspanningsvoertuigen eigen te maken. Tegelijkertijd wordt er een nieuw, extra zakelijk terrein met een betrouwbaar groeipotentieel aangeboord. Dit besluit gaat samen met de juiste kwalificatie van het personeel, de investering in de juiste garage-uitrusting en de bereidheid om een externe onafhankelijke audit te ondergaan. Uiteindelijk is het ook een statement naar de eigen werknemers toe: "We staan open voor technologie, kijken vooruit en stellen banen in de toekomst veilig". Een dergelijke inzet loont zich echter alleen als de klanten van de garage daarvan op de hoogte zijn.

 Uiteindelijk komt communicatie daarbij om de hoek kijken!

Ze bestaan nog steeds, die goeie oude factuur, de kostenraming, de reclamemailing naar bestaande klanten of het visitekaartje, allemaal in papieren vorm. Verander dus ook uw klassieke communicatiemiddelen en zet daar uw "spannende" boodschap op. Dit geldt natuurlijk ook voor andere reclamemedia en vooral voor uw aanwezigheid op internet. Volgens het laatste DAT-rapport heeft 17 procent van de potentiële klanten van garages zonder voorkennis vooraf op internet gezocht wanneer zij een onderhoudsbeurt of een reparatie nodig hebben. Al met al: Hoe breder iemands communicatiepositie, hoe beter men diegene vindt. Authentieke en open communicatie, door middel van korte achtergrondverhalen op sociale media of een zelfgemaakte video onder het motto "Wij kunnen ook elektrisch", wekt bovendien sympathie en geloofwaardigheid en verbindt u zeker met nieuwe klanten!